รัฐบาลฟื้นนโยบาย “หนึ่งอำเภอ หนึ่งทุน” กลับมา จ่อชง ครม.ออกสลากการกุศล 11 ล้านฉบับ หนุนการศึกษาเด็กไทย 1 อำเภอ 1 ทุน เรียนฟรีต่างประเทศ
หลังจากที่นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ได้ประกาศนโยบายปี 2568 ด้านการศึกษา โดยจะนำนโยบายเดิมกลับมาใช้ เริ่มจากโครงการแรกคือนโยบาย ‘หนึ่งอำเภอหนึ่งทุน’ หรือ One District One Scholarship (ODOS) กลับมาซึ่งเป็นโครงการที่พัฒนาการศึกษาของรัฐบาลในยุค ดร.ทักษิณ ชินวัตร ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
โดยเป้าหมายคือการกระจายทุนการศึกษานี้ให้ลงไปถึง 878 อำเภอทั่วประเทศ รวมทั้ง 50 เขตของกรุงเทพมหานคร เพื่อให้โอกาสนี้ไปถึงทุกพื้นที่ของประเทศไทย ไม่ใช่แค่ทุนสำหรับเรียนในประเทศเท่านั้น แต่เป็นทุนที่ไปเรียนต่างประเทศ โดยอยากให้เด็กที่เรียนปานกลางได้มีโอกาสไปเรียนที่ต่างประเทศ เรียน Summer Camp ช่วงปิดเทอมใหญ่ ได้ไปเรียนรู้ชีวิตรู้วัฒนธรรมต่างๆ เปิดโอกาสในการใช้ชีวิต
คลังเสนอออกสลากการกุศล 11 ล้านฉบับ
ล่าสุด นายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง เปิดเผยว่า กระทรวงการคลังจะเสนอการออกสลากการกุศลวงเงิน 10,000 ล้านบาท ระยะเวลาการออก 2 ปี งวดละ 11 ล้านฉบับ โดยเพิ่มวัตถุประสงค์ให้สามารถนำไปใช้ในโครงการ 1 อำเภอ 1 ทุนการศึกษา หรือ ODOS ได้ด้วย เพื่อเป็นการขยายโอกาสทางการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนในต่างจังหวัดได้มีโอกาสไปศึกษายังต่างประเทศ ซึ่งคาดว่าจะเริ่มออกสลากได้ในเดือนกุมภาพันธ์ 2568
ก่อนหน้านี้ โครงการสลากการกุศลมักนำไปใช้เพื่อช่วยเหลือกิจการทางการแพทย์ ระบบสาธารณสุขในประเทศ เช่น ช่วยเหลือโรงพยาบาลให้สามารถพัฒนา ซ่อมแซม ปรับปรุง จัดหาอุปกรณ์เครื่องมือที่สำคัญ รวมถึงการช่วยเหลือทางศาสนา โรงเรียนเพื่อการศึกษา
แต่ในรอบใหม่นี้จะเปิดโอกาสให้ทำโครงการ 1 อำเภอ 1 ทุนการศึกษา ซึ่งเป็นโครงการที่เคยประสบความสำเร็จมาก่อนหน้านี้ได้ด้วย ซึ่งจะช่วยขยายโอกาสทางการศึกษาและสร้างบุคลากรได้ด้วย โดยมีสำนักงานสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.) เป็นผู้ดูแลโครงการ พร้อมกับกำหนดรายละเอียดโครงการ การคัดเลือก
อย่างไรก็ตาม การออกสลากกุศลงวดละ 11 ล้านใบ จะเป็นการนำสัดส่วนจากโควตาสลากใบที่มีอยู่เดิมแล้วมาทำเป็นสลากการกุศล โดยไม่ได้มีการพิมพ์เพิ่มหรือจัดสรรเพิ่มแต่อย่างใด ซึ่งจะทำให้แต่ละงวดมีสลากใบทั่วไปและสลากการกุศลรวมจำหน่ายงวดละ 80 ล้านใบ แยกเป็นสลากกุศล 11 ล้านใบ และสลากใบทั่วไป 69 ล้านใบ ส่วนสลากดิจิทัลยังมีจำหน่ายงวดละ 25 ล้านใบเท่าเดิม
สำหรับสลากการกุศล มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อนำรายได้ไปช่วยเหลือสังคมในด้านต่างๆ เช่น งานสาธารณกุศล การช่วยเหลือผู้ยากไร้ หรือโครงการพัฒนาต่างๆ โดยผลตอบแทน เงินรางวัลที่ได้จากการถูกรางวัลส่วนหนึ่งจะถูกนำไปสมทบเข้ากองทุนเพื่อการกุศลตามที่ระบุไว้ ทำให้ผู้ซื้อสลากได้ร่วมทำบุญไปในตัว และที่สำคัญ เมื่อถูกรางวัลจะถูกหักภาษี ณ ที่จ่าย 1% ของเงินรางวัลมากกว่าสลากทั่วไป
อย่างไรก็ตาม สำหรับรายละเอียดโครงการ นายจุลพันธ์ บอกว่ายังเปิดเผยไม่ได้ เนื่องจากกระทรวงการคลังจะมีหน้าที่ระดมทุนโดยการออกสลากการกุศล ส่วนเรื่องการมอบทุนการศึกษาจะเป็นหน้าที่ของ สำนักงาน ก.พ. โดยปีแรกค่าใช้จ่ายอาจจะไม่มากเพราะมีแค่นักศึกษาปีที่ 1 ส่วนปีถัดไปก็จะเป็นนักศึกษาปีที่ 1 ที่ได้รับทุนการศึกษากับนักศึกษาปีที่ 2 รวมกัน ยอดค่าใช้จ่ายก็จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทางสำนักงานสลากก็จะพิมพ์สลากการกุศลออกขายเพิ่มขึ้นไปตามระยะเวลา ขณะเดียวกันก็จะมีเด็กที่สำเร็จการศึกษา จากนั้นก็จะมีการประเมินผลโครงการหากเห็นว่าโครงการนี้ดีมีประโยชน์ก็จะทำต่อไป ซึ่งโครงการนี้ไม่ใช่โครงการใหม่เพราะที่ผ่านมาได้มีส่งเด็กไทยไปเรียนต่อต่างประเทศจนสำเร็จการศึกษาเป็นจำนวนมากแต่โครงการนี้กลับหายไปในระยะเวลาหนึ่งและครั้งนี้ได้นำกลับมาทำใหม่
ย้อนที่มาทุน หนึ่งอำเภอ หนึ่งทุนการศึกษา
หนึ่งอำเภอหนึ่งทุน หรือชื่อเรียกย่อ โอดอส (ODOS ย่อมาจาก One District One Scholarship) เป็นโครงการพัฒนาการศึกษาของรัฐบาลในยุค ดร.ทักษิณ ชินวัตร ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และ อดิสัย โพธารามิก ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ โดยชื่อเดิม และชื่อเต็มของโครงการนี้คือ โครงการทุนการศึกษาต่อของนักเรียนจากทุกอำเภอ และกิ่งอำเภอ ในระดับอุดมศึกษา (ปริญญาตรี)
วัตถุประสงค์ เป้าหมายของโครงการ ODOS หนึ่งอำเภอ หนึ่งทุนการศึกษา ขยายโอกาสสู่ระดับการศึกษาที่หลากหลายมากขึ้น เพื่อให้เด็กไทยทุกคนเข้าถึงโอกาสอย่างเท่าเทียม โดยใช้เงินจากการจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาล เป็นทุนในการพัฒนาโอกาสการศึกษาของเยาวชนไทย ครอบคลุมทุนการศึกษาต่อระดับปริญญาตรี ทุนการศึกษาภาคฤดูร้อน และการพัฒนาโรงเรียนประจำอำเภอเป็นโรงเรียนต้นแบบ เพื่อให้ทุกอำเภอได้มีทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพ เป็นกำลังสำคัญที่จะพัฒนาประเทศไทยในอนาคต
ทุนการศึกษาต่อระดับปริญญาตรี เรียนต่อปริญญาตรี ในมหาวิทยาลัยชั้นนำทั้งในประเทศ และต่างประเทศ ดึงนักเรียนผลการเรียนดีที่หลุดออกจากระบบการศึกษาให้กลับเข้าสู่ระบบได้
ทุนการศึกษาภาคฤดูร้อน Summer Camp มอบทุนการศึกษาให้นักเรียนไทยได้มีโอกาสเปิดโลกกว้าง ฝึกภาษา และได้เจอผู้คนที่หลากหลาย ในการร่วมภาคเรียนฤดูร้อน
