หมา-แมว สัตว์เลี้ยงสี่ขาไร้บ้าน ปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมยาวนาน สถิติพบมากกว่าล้านตัว หากไม่เร่งแก้อาจนำมาสู่มลพิษทางเสียง มูลสัตว์ เกิดอุบัติเหตุ หรือร้ายแรงสุดนำมาซึ่งโรคติดต่อจากสัตว์สู่คน ‘มาร์ส’ ผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ดูแลสัตว์เลี้ยง เปิดตัวแพลตฟอร์ม WeR4HappyTails ร่วมกับ 3 มูลนิธิช่วยเหลือสัตว์ เพื่อเชื่อมต่อคนที่ต้องการรับอุปการะสัตว์เลี้ยงจากสถานสงเคราะห์สัตว์เลี้ยง
ภาพของ ‘หมา-แมว’ บนท้องถนนที่เห็นกันจนชินตา ส่วนใหญ่มักจะไร้บ้าน ไม่มีบ้านที่อยู่อาศัย ไม่มีเจ้าของดูแล ต้องหากินด้วยตนเอง ปัญหานี้เกิดขึ้นในประเทศไทยมาอย่างยาวนาน
ข้อมูลจากคณะการสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ อ้างอิงจากการสำรวจทั่วประเทศขององค์การปกครองส่วนท้องถิ่น พบว่าในปี 2562 ประเทศไทยมีจำนวนสุนัขจรจัด มากถึง 2.493 ล้านตัว
โดยแบ่งได้ 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ 1 สุนัขที่ไม่มีเจ้าของ หากินตามพื้นที่สาธารณะ ไม่มีคนคอยดูแลให้อาหาร กลุ่มที่ 2 สุนัขที่ไม่มีเจ้าของ หากินตามพื้นที่สารธารณะ มีคนให้อาหารบ้างเป็นครั้งคราว ไม่สามารถจับมาทำหมันได้ และกลุ่มที่ 3 สุนัขจรจัดที่อยู่ตามชุมชน มีคนให้อาหารและดูแลบ้าง มีความใกล้ชิดกับคน ส่วนใหญ่คนดูแลสามารถจับมาทำหมันได้ และข้อมูลในปลายปี 2562 ระบุว่า มีหมาจรจัดราว 2.6 ล้านตัว และแมวจรอีก 1 ล้านตัว รวมกันทั้งประเทศหมา-แมวจรจัดเหล่านี้จะอยู่ที่ 3.6 ล้านตัว
จากตัวเลขดังกล่าวสะท้อนว่า ปัญหาสัตว์จรจัดในสังคมไทยส่วนหนึ่งมาจากผู้เลี้ยงไม่มีความพร้อมในการเลี้ยง ไม่มีการควบคุมการขยายพันธุ์ของสัตว์ หรือแค่อยากเลี้ยงแค่ตอนวัยเด็ก แต่เมื่อสัตว์เลี้ยงโตก็เลิกสนใจและนำไปปล่อยทิ้ง หากไม่มีการแก้ปัญหานี้ อาจส่งผลกระทบเชิงลบตามมาได้ ไม่ว่าจะเป็นมลพิษทางเสียง มูลสัตว์ อุบัติเหตุ ตลอดจนโรคติดต่อจากสัตว์สู่คน
ทั้งนี้ ประเทศไทยมีการดำเนินโครงการเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยเฉพาะการควบคุมโรคพิษสุนัขบ้า ซึ่งเป็นโรคติดเชื้อของระบบประสาทส่วนกลางที่มีอันตรายร้ายแรงถึงชีวิต หากเชื้อเข้าสู่ร่างกายแล้ว เสียชีวิตสถานเดียว เนื่องจากไม่มียารักษา โดยโรคนี้ไม่ได้เกิดกับสุนัขเพียงอย่างเดียว แต่สามารถเกิดได้กับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทุกช่วงอายุและทุกชนิด ทั้งสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่า ไม่ว่าจะเป็น สุนัข แมว โค กระบือ แพะ แกะ กระต่าย หนู ค้างคาว สุนัขจิ้งจอก แรคคูน ลิง ชะนี กระรอก เป็นต้น
พาหะนำเชื้อใกล้ตัวที่สำคัญ คือ สุนัข แมว และที่สำคัญโรคพิษสุนัขบ้านี้ แพร่เชื้อจากสัตว์สู่สัตว์หรือไปสู่คนผ่านทางน้ำลาย และสามารถติดโรคนี้ได้ในทุกฤดูไม่ใช่แค่หน้าร้อนเท่านั้น การฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขแก่สัตว์จึงถือเป็นวิธีที่ดีที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งการฉีดวัคซีนให้สุนัขและแมวเป็นประจำ
เปิดแพลตฟอร์มรับอุปการะสัตว์เลี้ยง
บริษัท มาร์ส อินคอร์ปอเรท (Mars, Incorporated) ผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ดูแลสัตว์เลี้ยง อาหารขนม และอาหารทั่วไป เปิดตัวแพลตฟอร์ม WeR4HappyTails เพื่อเชื่อมต่อคนรักสัตว์เลี้ยงที่ต้องการรับอุปการะสัตว์เลี้ยงจากสถานสงเคราะห์สัตว์เลี้ยงที่ได้รับการจดทะเบียน
โดยแพลตฟอร์มนี้เป็นความริเริ่มที่เกิดขึ้นจากการสำรวจความคิดเห็นของเจ้าของสัตว์เลี้ยงที่ใหญ่ที่สุดในโลก โดยมีเป้าหมายเพื่อแก้ไขปัญหาสัตว์เลี้ยงไร้บ้านในประเทศไทยผ่านการส่งเสริมการรับเลี้ยงสัตว์ผ่านพอร์ทัลออนไลน์ที่ทันสมัย ที่ร่วมกับ 3 มูลนิธิช่วยเหลือสัตว์ ได้แก่ มูลนิธิเดอะวอยซ์, มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย และ Jai Dog Rescue
คนไทยอุปการะหมา-แมวจากศูนย์พักพิงแค่ 3-5%
รัชกร เจนพัฒนพงศ์ ผู้จัดการทั่วไปประจำประเทศไทยและอินโดจีน บริษัท มาร์ส เพ็ทแคร์ (ประเทศไทย) จำกัด กล่าวว่า ความมุ่งมั่นของมาร์ส เพ็ทแคร์ อยากจะสร้างโลกที่ดีกว่าสำหรับสัตว์เลี้ยง และทุ่มเทความพยายามในการแก้ปัญหาสัตว์ไร้บ้านทั่วโลก รวมถึงในประเทศไทยผ่านโครงการต่างๆ มากมายจากการศึกษา Mars Global Pet Parent ล่าสุดจากมาร์ส ได้ชี้ให้เห็นว่า โลกกำลังหมกมุ่นกับสัตว์เลี้ยงมากขึ้น โดยขณะนี้มีสัตว์เลี้ยงกว่า 1,000 ล้านตัวทั่วโลก และเกือบครึ่งหนึ่ง (47%) ของผู้ที่ทำการสำรวจเป็นผู้ที่เลี้ยงสัตว์เป็นครั้งแรก
ในประเทศไทยมีเจ้าของสัตว์เลี้ยงมากกว่าครึ่งที่มีสัตว์เลี้ยงเป็นครั้งแรกในชีวิต อย่างไรก็ตาม มีเพียง 5% ของผู้ที่เลี้ยงลูกสุนัข และ 3% ของผู้ที่เลี้ยงลูกแมว ที่รับสัตว์เลี้ยงจากศูนย์พักพิง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นที่จะต้องสร้างการรับรู้ และสนับสนุนการรับเลี้ยงสัตว์จากศูนย์พักพิง
“สัตว์เลี้ยงมีระดับพลังงาน ความต้องการในการออกกำลังกาย และความต้องการการดูแลที่หลากหลาย การเลือกสัตว์เลี้ยงที่เข้ากับกิจวัตรประจำวันและระดับกิจกรรมของคุณเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้พวกเขาได้รับการดูแลที่เหมาะสม แพลตฟอร์มรับเลี้ยงสัตว์ของมาร์สได้รับการออกแบบเพื่อส่งเสริมความเข้ากันได้ – เพื่อช่วยให้เจ้าของสัตว์เลี้ยงในอนาคตหาสัตว์เลี้ยงที่ตรงกับไลฟ์สไตล์และความชอบของพวกเขา โดยมอบประสบการณ์ที่ราบรื่นสำหรับผู้ที่ต้องการต้อนรับเพื่อนสี่ขาเข้ามาในบ้าน ผ่านทางเว็บไซต์ th.WeR4HappyTails.com ซึ่งหวังว่าจะสร้างแรงบันดาลใจให้กับเจ้าของสัตว์เลี้ยงรายใหม่ให้พิจารณาการรับเลี้ยงสัตว์ รวมถึงให้คำแนะนำ คำปรึกษา และการสนับสนุนเพื่อช่วยให้พวกเขาตัดสินใจอย่างรอบคอบเมื่อต้องเลือกเพื่อนร่วมบ้าน ซึ่งสะท้อนถึงพันธกิจของเราที่จะส่งเสริมการรับเลี้ยงสัตว์ที่เข้ากันได้”
3 มูลนิธิร่วมเป็นกระบอกเสียง
แก้ปัญหาวิกฤตสัตว์เลี้ยงไร้บ้าน
ชลลดา สิริสันต์ (เมฆราตรี) หรือ เก๋ ชลดา ผู้ก่อตั้งมูลนิธิเดอะวอยซ์ (The Voice Foundation) กล่าวว่า มูลนิธิเดอะวอยซ์มุ่งมั่นเป็นกระบอกเสียงให้กับสัตว์มาโดยตลอด และความร่วมมือกับมาร์สในครั้งนี้ จะนำภารกิจของมูลนิธิไปอีกระดับ โครงการนี้จะช่วยให้สัตว์ที่สมควรได้รับการดูแลจำนวนมากหาบ้านที่อบอุ่นได้
สำหรับมูลนิธิเดอะวอยซ์ เกิดขึ้น จากเหตุการณ์มหาอุทกภัยในปี 2554 เก๋ ชลดา ได้ออกมาเคลื่อนไหว ช่วยเหลือสัตว์จรจัดที่ไม่มีทั้งที่พึ่งและพักพิงในช่วงนั้นและได้เล็งเห็นถึงปัญหา สัตว์จรจัดที่ควรช่วยกันแก้ไขและผลักดันสวัสดิภาพสัตว์ในสังคมไทยอย่างยั่งยืน จึงได้ก่อตั้งโครงการเดอะวอยซ์ (เสียงจากเรา) ขึ้นในปี พ.ศ. 2555 และดำเนินงานเรื่อยมาจนเกิดเป็น มูลนิธิเดอะวอยซ์ เสียงจากเรา ในปี 2556 เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตสัตว์ยากไร้ในประเทศไทยให้ดียิ่งขึ้น ภารกิจของมูลนิธิคือ การรักษา, หาบ้าน, ทำหมัน เป็นต้น
ด้าน ลูอีส โรส (Louise Rose) ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย (Soi Dog Foundation) เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการร่วมมือกันมากขึ้นเพื่อต่อสู้กับวิกฤตสัตว์เลี้ยงไร้บ้านว่า มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย ได้อยู่ในแนวหน้าของการช่วยเหลือและฟื้นฟูสุนัขและแมวในถนนมากว่าสองทศวรรษ การแก้ปัญหาสัตว์เลี้ยงไร้บ้านต้องอาศัยความร่วมมือ และความร่วมมือนี้เป็นตัวอย่างที่ดีของการทำงานร่วมกันเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงที่มีความหมาย
สำหรับมูลนิธิเพื่อสุนัขในซอย (ซอยด๊อก) ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2546 ณ จังหวัดภูเก็ต ประเทศไทย มีเป้าหมายเพื่อช่วยเหลือสุนัขและแมวจรจัดที่ไร้คนสนใจให้ได้รับการดูแลรักษา จากจำนวนสัตว์จรจัดกว่า 70,000 ตัวที่ออกหากินทั่วทั้งเกาะและการขยายเพิ่มประชากรในอัตราที่รวดเร็ว เนื่องจากการขาดความรู้ความเข้าใจในการทำหมันเพื่อควบคุมประชากร มูลนิธิเพื่อสุนัขในซอยจึงก่อตั้งขึ้นเพื่อดำเนินการแก้ไขปัญหานี้ด้วยวิธิที่มีมนุษยธรรมและยั่งยืนในการจัดการจำนวนประชากรสัตว์จรจัด รวมทั้งจัดหาการรักษาพยาบาลที่จำเป็น
ในแต่ละปี มูลนิธิฯ ได้ดำเนินการทำหมันและฉีดวัคซีนให้กับสุนัขและแมวจรจัดเป็นจำนวนมาก โดยนับรวมพื้นที่ ภูเก็ต กรุงเทพฯ และจังหวัดอื่น ๆ ทั่วประเทศไทย ปัจจุบันมียอดรวมการทำหมันกว่า หนึ่งล้านตัว มูลนิธิดำเนินโครงการในกรุงเทพฯ ซึ่งเป็นที่อยู่ของสุนัขจรจัดหลายแสนตัว ในอนาคตข้างหน้าโครงการที่เมืองหลวงแห่งนี้จะทยอยเปิดหน่วยทำหมันเคลื่อนที่จนครบ 10 หน่วยและตั้งเป้าโครงการให้สำเร็จลุล่วงภายใน 7-10 ปี อย่างไรก็ตาม การทำหมันเป็นวิธิเดียวที่พิสูจน์แล้วว่าสามารถลดจำนวนประชากรสัตว์จรจัดได้อย่างยั่งยืนและมีมนุษยธรรม
ไมค์ โดเวอร์ (Mike Dower) ผู้ร่วมก่อตั้ง มูลนิธิใจด๊อกเรสคิว (Jai Dog Rescue) เน้นถึงความสำคัญของการหาคู่ที่เหมาะสมระหว่างสัตว์เลี้ยงและเจ้าของว่า Jai Dog Rescue เชื่อว่าสัตว์ทุกตัวสมควรได้รับโอกาสในการหาบ้านที่เหมาะสมกับความต้องการของพวกเขา และเรามักจะชอบหาบ้านที่อบอุ่นให้กับสุนัขที่เราได้ช่วยเหลือในประเทศไทย WeR4HappyTails เป็นแพลตฟอร์มที่ช่วยให้ผู้ที่ต้องการรับเลี้ยงสัตว์ตัดสินใจอย่างรอบคอบ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างความสัมพันธ์ที่ยั่งยืนและลดจำนวนสัตว์ที่ต้องกลับมาอยู่ในศูนย์พักพิงอีกครั้ง
