ใกล้ถึงเทศกาลปีใหม่ ช่วงหยุดยาวหลายคนต้องเดินทางกลับบ้านหรือขับรถไปท่องเที่ยวต่างจังหวัด อาจมีตำรวจตั้งด่านตรวจค้นรถ ค้นตัว เฟซบุ๊กของทนาย “สงกานต์ อัจฉริยะทรัพย์” ได้โพสต์ข้อปฏิบัติ ให้ความรู้เมื่อถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจเรียกค้น เราจะทำอะไรได้บ้าง เพื่อไม่ให้ตกเป็นผู้เสียเปรียบ หากรู้สึกว่า เกิดความไม่เป็นธรรม โดยระบุข้อความว่า
เคล็ด(ไม่)ลับ “รู้ไว้ใช่ว่าใส่บ่าแบกหาม” ใช้ยามคับขันได้
ในสังคมไทยเรานั้น “เชื่อว่ามีทั้งคนดีและคนไม่ดีปะปนกันไปทุกสาขาวิชาชีพ” ใช่หรือไม่???
ฉะนั้น ต้องรู้หลักแบบเท่าทันกันและหลักกฎหมายไว้ป้องกันตัวได้ในระดับหนึ่ง
“กระผมมิได้มีเจตนาที่จะชี้โพรงให้กระรอกใดๆ แต่กระผมจะให้ความรู้กับประชาชนทางด้านกฎหมายไว้ป้องกันตัวตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้น”
ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 68 บัญญัติว่า
“ผู้ใดจำต้อง กระทำการใดเพื่อป้องกันสิทธิ์ของตน หรือ ของผู้อื่นให้พ้นภยันตราย ซึ่งเกิดจากการประทุษร้าย อันละเมิดต่อกฎหมาย และ เป็นภยันตรายที่ใกล้จะถึง ถ้าได้กระทำพอสมควรแก่เหตุ การกระทำนั้น เป็นการป้องกันโดยชอบด้วยกฎหมาย”
ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 420 บัญญัติว่า
“ผู้ใดจงใจหรือประมาทเลินเล่อทำต่อบุคคลอื่นโดยผิดกฎหมายให้เขาเสียหาย ถึงแก่ชีวิตก็ดี แก่ร่างกายก็ดี อนามัยก็ดี เสรีภาพก็ดี ทรัพย์สินหรือสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดก็ดี ท่านว่าผู้นั้นทำละเมิดจำต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนเพื่อการนั้น”
สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ได้เคยออกมาระบุว่า การบันทึกวีดีโอ ในขณะเจ้าพนักงานตำรวจปฏิบัติหน้าที่ตรวจค้นรถ สามารถทำได้ หากไม่ได้ขัดขวางการปฏิบัติงานของตำรวจ ก็ไม่ผิดกฎหมายแต่อย่างใด
1. ขอบันทึกวิดีโอไว้เป็นหลักฐาน
ในระหว่างการตรวจค้น เราสามารถขอบันทึกวิดีโอไว้เป็นหลักฐานได้ โดยไม่เป็นการขัดขวางการทำงานของเจ้าหน้าที่ เพราะถือว่าเป็นการป้องกันสิทธิ์ของตนได้โดยชอบด้วยกฎหมาย
2. ก่อนการตรวจค้น
หากเราไม่ได้มีสิ่งผิดกฎหมาย ให้เราแจ้งแก่เจ้าหน้าที่ให้ทราบเลยว่า ขอบันทึกวีดิโอไว้เป็นหลักฐานขณะตรวจค้น ถ้าเรามีสิ่งของผิดกฎหมายก็จะได้เป็นพยานหลักฐานดำเนินคดีกับตัวของเราเอง แต่ถ้าไม่มีก็จะเป็นหลักฐานในการยืนยันความบริสุทธิ์ของตน
3. ตัวเราเองก็ต้องแสดงความบริสุทธิ์ใจ
เราเองหากมั่นใจว่าไม่ได้มีสิ่งผิดกฎหมาย ก็ต้องแสดงความบริสุทธิ์ใจ ด้วยการดึงกระเป๋ากางเกงทั้งสองข้างออกให้เจ้าพนักงานดู เปิดกระเป๋าให้ดู (แนะนำให้ทำด้วยตนเอง ห้ามให้เจ้าหน้าที่มาค้น)
4. ให้เจ้าหน้าที่แสดงความบริสุทธิ์ใจเช่นเดียวกัน
ก่อนการตรวจค้นเราก็ต้องขอให้เจ้าหน้าที่แสดงความบริสุทธิ์ใจเช่นเดียวกัน โดยให้เจ้าหน้าที่ที่จะทำการตรวจค้นแสดงตนโดยเปิดเผยไม่ใส่หน้ากากคุมหน้า ให้บอก ชื่อ ยศ ตำแหน่ง , แสดงบัตรประจำตัว , ตรวจดูมือ , ดึงเสื้อแขนยาวขึ้น, ล้วงกระเป๋าควักออกมาเพื่อให้เห็นว่าไม่มีสิ่งซุกซ่อนอยู่ และ โดยขอให้เจ้าหน้าที่ตรวจค้นเพียงคนเดียว และทำการบันทึกวีดิโอไปพร้อมๆกันในการตรวจค้นแต่ละจุดไปพร้อมกัน เพื่อเป็นหลักฐานทั้งสองฝ่าย
5. อย่าอายให้ตะโกนดังๆ “ ช่วยด้วยๆๆ ”
ขอความช่วยเหลือเมื่อเกิดเหตุการณ์ผิดปกติในการตรวจค้น เพื่อให้คนอื่นที่ผ่านไปมามองเห็น แล้วใช้วิกฤตเป็นโอกาส ให้คนที่มามุงใครก็ได้ช่วยถ่ายวีดีโอไว้ขณะนั้น หรือร้องขอให้ไทยมุงช่วยโทรแจ้งนักข่าวมายังที่เกิดเหตุ
6. หากเกิดปัญหาขึ้น
หากเกิดปัญหาขึ้นให้รีบติดต่อญาติ หรือ คนใกล้ชิดให้ได้เร็วที่สุดให้มาหาเรา ณ จุดเกิดเหตุ สมมติว่าถ้าเราอยู่ตัวคนเดียวตะโกนดังว่าขอให้พี่ๆไทยมุงอย่าเพิ่งไปไหนอยู่กันเยอะๆได้โปรดอยู่เป็นเพื่อนก่อน
7. ถ้าเราถูกควบคุมตัว
สำคัญมากๆ ถ้าเราถูกควบคุมตัว แล้วของกลางมิใช่ของๆ เรา ห้ามหยิบ ห้ามจับ ห้ามแตะ เป็นอันขาด ขอย้ำ เพราะจะทำให้มีลายนิ้วมือเราไปปรากฏอยู่บนของกลาง
8. อย่าไปกลัวถ้าเราไม่ผิด
อย่าไปกลัวถูกซ้อม อย่าไปกลัวถูกข่มขู่ถ้าเราไม่ผิดนั้น อย่าเซ็นชื่อลงในเอกสารใดๆทั้งสิ้น และ ถ้าจำต้องลงชื่อในเอกสารที่มีหลายแผ่นนั้นขอให้อ่านช้าๆ และ อ่านให้เข้าใจแต่ละหน้าซึ่งถ้าถ้อยคำหรือข้อความไม่ใช่หรือไม่ถูกต้องตามความเป็นจริงแล้วนั้นต้องขอให้แก้ไขให้เสร็จสิ้นเสียก่อนแล้วจึงลงชื่อย่อๆ แต่ละหน้าๆ เพื่อป้องกันการแก้ไขหรือเพิ่มเติม
9. อย่าชี้ตามที่เจ้าหน้าที่บอก
ถ้าเราไม่ได้กระทำความผิด อย่าชี้จุดเกิดเหตุให้ถ่ายภาพ หรือ อย่าชี้ของกลาง ถ้าไม่ใช่ของเราอย่าชี้เป็นอันขาด
10. ขณะถูกควบคุมตัว
ขณะถูกควบคุมตัวให้ญาติ,พี่น้อง,คนไว้วางใจ นั่งเฝ้าจนกว่าจะนำตัวส่งศาล และทำการร้องขอให้จนท.ติดตามผู้ซึ่งไว้วางใจหรือ ทนายความ เข้าฟังการสอบสวนจนกว่าจะแล้วเสร็จ
11. ถ้าเราไม่ผิดให้สวมวิญญาณนักร้อง (เรียน)
ถ้าเราไม่ผิดควรเข้าร้องเรียนเพื่อร้องขอความเป็นธรรมต่อสื่อมวลชน และสื่อตามโซเชียลต่างๆ ซึ่งสามารถเป็นกระแสได้ไวมากกับข่าวแบบนี้
บทความดังกล่าวไม่ได้มีเจตนาพาดพิงถึงบุคคลใด หรือ องค์กรใดๆ ทั้งสิ้น นำเสนอเพื่อเป็นวิทยาทานความรู้และรักษาสิทธิที่เราทุกคนควรจะได้รับ
ข่าวอื่นที่น่าสนใจ
สธ.เห็นชอบ “เทศกาลปีใหม่’63” ต้องคุมแอลกอฮอล์
