ในยุคที่เต็มไปด้วยความเครียดและความท้าทายทางจิตใจ ไม่ว่าจะเป็นการทำงานที่หนักหน่วง หรือการจัดการกับความเครียดจากชีวิตประจำวัน การหาวิธีเติมพลังบวกให้กับชีวิตจึงเป็นสิ่งที่หลายคนมองหา
โดย อาจารย์กฤษณ์ รุยาพร
Co-Founder IDGs Asia Pacific Innovation Center -Leadership Hub Thailand
CEO University of Happiness
ผู้แต่งหนังสือขายดี : ศาสตร์ผู้นำสู่ความยั่งยืน, เหนือกว่ากำไร, Well-Being Leader, DNA Of Leadership Happiness
วันนี้เราจะพูดถึงสองแนวทางที่ช่วยเติมฮอร์โมนความสุขให้กับร่างกายและจิตใจ นั่นคือ Happineering และ Forest Bathing (การอาบป่า) ซึ่งทั้งสองวิธีนี้ไม่เพียงแค่ช่วยลดความเครียด แต่ยังเติมเต็มความสุขที่เกิดจากภายในที่เป็น Inner Happiness และยังเชื่อมโยงไปกับพลังของความสุขของธรรมชาติ (Connect to Nature Happiness) ส่งเสริมสุขภาพจิตและกายให้ดียิ่งขึ้น
Happineering: วิศวกรรมศาสตร์แห่งความสุข
“Happineering” คือคำที่เกิดจากการรวมกันของสองคำ ได้แก่ “Happiness” (ความสุข) และ “Engineering” (วิศวกรรมศาสตร์) ซึ่งหมายถึงการใช้หลักการทางวิทยาศาสตร์และเทคนิคต่างๆ ในการออกแบบและสร้างสภาวะความสุขในชีวิตประจำวันที่มาจาก Inner ภายในตัวเรา และส่งต่อความสุขไปยังสังคมและสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นความสุขที่ยั่งยืนกว่าการรอความสุขจากภายนอกหรือตามยถากรรม แนวคิดนี้ไม่ได้มองความสุขเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นโดยบังเอิญหรือขึ้นอยู่กับโชคชะตา แต่เป็นสิ่งที่สามารถ ออกแบบ จัดการ สร้างสรรค์ ฝึกฝนและสร้างขึ้นได้อย่างมีระบบ
การฝึก Happineering จะเน้นการพัฒนาความคิด ความรู้สึก จิตใจและพฤติกรรมที่ช่วยเสริมสร้างฮอร์โมนความสุขอย่าง เซโรโทนิน(Serotonin), โดพามีน (Dopamine), อ๊อกซิโตซิน (Oxytocin) และ เอนดอร์ฟิน (Endorphins) ซึ่งฮอร์โมนเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกดีๆ และลดความเครียด :
วิธีการสร้าง Happineering ในการเติมฮอร์โมนความสุข สามารถทำได้จากการเติม
- Safe Hormone ทำให้มีความม่ันคงและปลอดภัย ลดความกังวล ความกลัว ความเครียดที่ทำให้เราต้องเหยียบคันเร่งเพื่อที่จะสร้าง Self Protection ที่ต้องเกราะกำบังเพื่อป้องกันความล้มเหลวขึ้นมา การเป็นผู้นำหรือแม้แต่บทบาทของคุณพ่อคุณแม่จำเป็นที่จะต้องเรียนรู้การสร้างสิ่งแวดล้อมและพื้นที่ปลอดภัยให้กับทีมงานและครอบครัวเพื่อเติมความมั่นคงที่เป็นรากฐานที่สำคัญ
- Well-Being Hormone ทำให้สร้างิชีวิตชีวาให้เกิดความแข็งแกร่งทั้งกายและใจ ด้วยการออกกำลัง ทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ไม่เครียดและมี Sexy goal ที่เย้ายวนกระตุ้นความสุขในการเดินทางไปหาเป้าที่มีความหมาย
- Trust Hormone ทำให้เพิ่มความเชื่อใจและไว้วางใจในตัวเองและผู้อื่น เริ่มจากการ รู้จักจุดแข็ง ต่อมความสุขและใช้ศักยภาพของตัวเองได้อย่างเต็มที่ พร้อมทั้งสร้างสายสัมพันธ์และความไว้วางใจกับคนอื่น อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างมีความสุข
- Love Hormone ทำให้มีความรักและความเมตตากรุณา มีความเข้าอกเข้าใจผู้อื่น ยอมรับความแตกต่างและสามารประสานเพื่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ทวีคูณ ไม่ว่าจะอยู่รุ่นเดียวกัน หรือคนละเชื้อชาติศาสนาที่เป็น Inter-Generation
- Abundance Hormone ทำให้การมองเห็นความเป็นไปได้ใหม่ มองเห็นโลกที่มีความอุดมสมบูรณ์ และมีความเชื่อมโยงและเป็นหนึ่งเดียวกัน เกิดความคิดและความสามารถในการสร้างสรรค์นวัตกรรมใหม่ๆ
กระบวนการ Happineering สร้างการเปลี่ยนแปลงจากชุดความคิดที่เชื่อมโยงฮอร์โมนความสุขกับ Inner ESG Happiness-in-process โดยเชื่อมโยงความคิดที่ทำให้เรา ดีต่อใจ ดีต่อเรา ดีต่อโลก
-ดีต่อใจ เป็นการบริหารความสุขที่ดีต่อใจเรา ทำให้ตัวเราดีขึ้นจากการบริหารจัดการความสุขภายในที่เชื่อมโยงกับ Safe & Well-Being Hormone เพราะการมีฮอร์โมนเหล่านี้เป็นรากฐานที่สำคัญของความสุขที่สร้างได้จากตัวเราเอง
-ดีต่อเรา เป็นการบริหารความสุขให้เกิดขึ้นกับคนรอบข้าง สังคมและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียโดยเชื่อมโยง Trust & Love Hormone ที่เป็นพื้นฐานสำคัญในการสร้างความสัมพันธ์กับผู้เกี่ยวข้องในสังคมและทำงานร่วมกันอย่างมีความสุข
-ดีต่อโลก เป็นการบริหารความสมดุลอย่างยั่งยืนให้กับสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติของโลกใบนี้ โดยเชื่อมโยงกับ Love & Abundance Hormone เพราะพลังแห่งความรักและความอุดมสมบูรณ์เป็นการรักษาสมดุลให้คงอยู่อย่างยั่งยืน
Forest Bathing: การอาบป่าเพื่อความผ่อนคลาย
“Forest Bathing” หรือที่เรียกว่า “Shinrin-yoku” เป็นคำที่มาจากประเทศญี่ปุ่น ซึ่งหมายถึงการเดินเข้าไปในป่าหรือสถานที่ธรรมชาติแล้วใช้เวลาอยู่ในนั้นเพื่อสัมผัสกับบรรยากาศของป่าอย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นการฟังเสียงนกร้อง ลมพัด หรือกลิ่นของต้นไม้ การทำเช่นนี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้เรารู้สึกสงบและผ่อนคลาย แต่ยังเป็นการกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมนความสุขในร่างกาย
การอาบป่านั้นไม่ได้หมายถึงการทำกิจกรรมที่หนักหน่วงหรือการเดินอย่างเร่งรีบ แต่มันคือการใช้เวลาในธรรมชาติอย่างสงบและมีสติ การศึกษาหลายชิ้นได้พิสูจน์แล้วว่า การสัมผัสธรรมชาติ ช่วยลดระดับฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับความเครียด และเพิ่มระดับเซโรโทนินซึ่งช่วยให้จิตใจสงบและมีความสุข
ประโยชน์ของ Forest Bathing
- ลดความเครียด: การอยู่ท่ามกลางธรรมชาติช่วยให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนความสุขที่ทำให้เรารู้สึกผ่อนคลาย และลดอาการเครียดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- เพิ่มสมาธิ: การอาบป่าช่วยให้เราสามารถฝึกสมาธิได้โดยไม่ต้องพยายามมาก เพราะธรรมชาติช่วยดึงความสนใจของเราให้กลับมาที่ปัจจุบัน
- ยับยั้งการ “สู้หรือหนี” ของระบบประสาทซิมพาเธติคที่ทำให้เราต้องอยู่ในโหมดของความเครียดอยู่ตลอดเวลา
- เพิ่มการทำงานของ “พักและฟื้นฟู” ของระบบประสาทพาราซิมพาเธติคทำให้การฮิลการฮิลใจดีขึ้น
- เสริมสร้างสุขภาพกาย: การเดินในป่าและการสัมผัสกับอากาศบริสุทธิ์ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายแข็งแรงขึ้น ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคต่างๆ
- เชื่อมโยงกับตัวเองและโลกใบนี้: การอยู่ในธรรมชาติช่วยให้เรารู้สึกเชื่อมโยงกับโลกใบนี้และทำให้เราเข้าใจความสำคัญของการรักษาสิ่งแวดล้อม
การรวม Happineering และ Forest Bathing เพื่อชีวิตที่มีความสุข
การเติมฮอร์โมนความสุขให้กับชีวิตไม่จำเป็นต้องพึ่งพาปัจจัยภายนอกหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิตเท่านั้น แต่สามารถสร้างได้จากการฝึกฝนพฤติกรรมและการเลือกใช้ชีวิตที่ส่งเสริมความสุข เช่น การฝึก Happineering และการสัมผัสธรรมชาติผ่านการอาบป่า ซึ่งเป็นวิธีที่ไม่เพียงแต่ช่วยลดความเครียด แต่ยังช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีทั้งกับตัวเองและสิ่งแวดล้อมรอบตัวเรา ในท้ายที่สุด ความสุขเป็นสิ่งที่เราสามารถสร้างได้จากภายใน และการหาวิธีสร้างความสุขในชีวิตประจำวันจะช่วยให้เราผ่านพ้นทุกความท้าทายไปได้อย่างมั่นคงและมีความสุข
การนำแนวทาง Happineering และ Forest Bathing มารวมกันนั้นเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการเติมพลังบวกให้กับชีวิต เพราะการฝึก Happineering จะช่วยให้เรามีทัศนคติที่ดีและสามารถสร้างความสุขได้ทุกวัน ในขณะที่การอาบป่าช่วยให้เราสามารถผ่อนคลายจากความเครียดและเชื่อมโยงกับธรรมชาติ ซึ่งทั้งสองวิธีนี้จะช่วยเสริมสร้างสุขภาพทั้งทางกายและจิตใจอย่างมีประสิทธิภาพ
