“บ้านปู” จุดพลัง SE ไทย ใช้วิทยาศาสตร์แก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ท่ามกลางความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อมที่ทวีความซับซ้อน “วิทยาศาสตร์” กำลังกลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นรูปธรรม ล่าสุด บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) เดินหน้าขับเคลื่อน ผู้ประกอบการเพื่อสังคม (Social Enterprise: SE) ผ่านโครงการ Banpu Champions for Change ที่มุ่งเสริมพลังคนรุ่นใหม่ในการใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ควบคู่กับหัวใจเพื่อสังคม ปีนี้มี 2 โมเดลตัวอย่างที่โดดเด่น ได้แก่ JAIKLA ผู้พัฒนานวัตกรรมแปรรูปขยะอินทรีย์เป็นโปรตีนคุณภาพสูง และ The Next Forest ผู้ขับเคลื่อนการฟื้นฟูป่าอย่างเป็นระบบ ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า “วิทย์+ใจ” ไม่เพียงช่วยแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม แต่ยังวางรากฐานการพัฒนาที่ยั่งยืนให้กับประเทศไทย

โครงการ “พลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม” (Banpu Champions for Change: BC4C) โดย บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) ร่วมกับ ChangeFusion มุ่งมั่นผลักดันศักยภาพผู้ประกอบกิจการเพื่อสังคมมาอย่างต่อเนื่อง  14 ปี ได้สนับสนุนผู้ประกอบการ SE รุ่นใหม่ที่กล้าใช้ทั้ง “วิทย์” และ “ใจ” สร้างสรรค์กิจการเพื่อตอบโจทย์ด้านสิ่งแวดล้อม และสองกิจการเพื่อสังคมที่โดดเด่นอย่าง JAIKLA (ใจกล้า) และ The Next Forest คือ “หลักฐานที่จับต้องได้” ว่าวิทยาศาสตร์ไม่ใช่เพียงทฤษฎี แต่เป็นพลังที่สามารถเปลี่ยนโลกและสร้างอนาคตที่ยั่งยืนให้กับทุกคน

จากภาพของกองผักผลไม้เหลือทิ้งจากห้างสรรพสินค้าที่เคยถูกมองว่า “ไร้ค่า” วันนี้ JAIKLA (BC4C รุ่นที่ 9) ได้พลิกโฉมกองขยะเหล่านั้นให้กลายเป็นขุมทรัพย์แห่งคุณค่า ด้วยการใช้ “หนอนแมลงวันลาย” (Black Soldier Fly: BSF) มา “แปลงร่าง” ขยะอินทรีย์ให้กลายเป็นโปรตีนคุณภาพสูงสำหรับอาหารสุนัข

เบื้องหลังความสำเร็จนี้คือการใช้วิทยาศาสตร์การอาหารและเทคโนโลยีที่แม่นยำ โดยใช้ การออกแบบโภชนาการที่เหมาะสม (Precision Nutrition) ในการวิเคราะห์ค่ากรดอะมิโนจำเป็น ไขมัน วิตามิน และแร่ธาตุในโปรตีนจาก BSF อย่างละเอียด เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์อาหารสุนัขที่ได้นั้นมีคุณค่าทางโภชนาการสูงสุดสะอาดและปลอดภัย มีกระบวนการผลิตร่วมกับโรงงานที่ได้มาตรฐาน

“เรามีการทดสอบทางวิทยาศาสตร์อย่างเข้มข้น เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์มีความปลอดภัยและได้มาตรฐานอย่างแท้จริงในด้านสิ่งแวดล้อม ตลอด 3 ปีที่ผ่านมา ธุรกิจเล็ก ๆ แห่งนี้สามารถลดปริมาณขยะอินทรีย์ได้กว่า 60 ตันต่อปี และยังช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ก่อให้เกิดภาวะโลกร้อน เทียบเท่าคาร์บอนไดออกไซด์กว่า 110 ตัน

สำหรับ JAIKLA วิทยาศาสตร์คือหัวใจสำคัญที่ทำให้เราเปลี่ยน ‘ขยะอาหาร’ ให้เป็น ‘โอกาส’ และสร้างคุณค่าที่จับต้องได้ให้กับทั้งสัตว์เลี้ยงและสิ่งแวดล้อม เราเชื่อว่าทุกคนสามารถเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงนี้ได้“ – คุณโด่ง-อิทธิกร เทพมณี ผู้ร่วมก่อตั้ง JAIKLA แบรนด์ขนมน้องหมาจากโปรตีนแมลง

อีกฟากหนึ่งของการเดินทาง วิทยาศาสตร์ก็ถูกนำมาใช้เพื่อการดูแลผืนป่าในประเทศไทย The Next Forest (BC4C รุ่นที่ 11) คือกิจการเพื่อสังคมที่มองการปลูกป่าไม่ใช่เพียงการโปรยเมล็ดพันธุ์ลงดิน แต่เป็นกระบวนการฟื้นฟูที่ครบวงจรและสอดคล้องกับธรรมชาติอย่างแท้จริง

ทีมงาน The Next Forest ผสมผสาน “วิทยาศาสตร์ป่าไม้” เข้ากับ “ศิลปะแห่งการจัดการพื้นที่” ตั้งแต่การเลือกชนิดพันธุ์ไม้ที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มอัตรารอดของกล้าไม้ การออกแบบพื้นที่ฟื้นฟูและวางแผนการดูแลหลังปลูก ไปจนถึงการติดตามผลอย่างเป็นระบบ รวมทั้งการประเมินด้านระบบนิเวศ เช่น ปริมาณการกักเก็บคาร์บอนในต้นไม้ ความหลากหลายทางชีวภาพ ปริมาณน้ำที่กักเก็บ เพื่อสร้างระบบนิเวศที่ยั่งยืนจริงๆ ต้นไม้ทุกต้นที่ลงดินจึงไม่เพียงแต่เพิ่มพื้นที่สีเขียว แต่ยังช่วยเพิ่มศักยภาพในการดูดซับก๊าซเรือนกระจก จนกลายเป็นหนึ่งในวิธีการรับมือกับวิกฤตสภาพภูมิอากาศที่จับต้องได้ที่สุดในปัจจุบัน

“การฟื้นฟูป่าไม่ใช่แค่การปลูกต้นไม้ แต่คือการนำวิทยาศาสตร์มาทำความเข้าใจระบบนิเวศ และใช้ศิลปะในการสร้างความสมดุลให้ธรรมชาติกลับคืนมา เราหวังว่าเรื่องราวของเราจะเป็นแรงบันดาลใจให้ทุกคนหันมาใส่ใจสิ่งแวดล้อมมากขึ้น” – คุณปาย-จุฑาธิป ใจนวล ผู้ร่วมก่อตั้ง The Next Forest ธุรกิจฟื้นฟูป่าครบวงจร

คุณรัฐพล สุคันธี ผู้อำนวยการสายอาวุโส – สื่อสารองค์กร บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) ย้ำว่า “บ้านปูเชื่อมั่นในศักยภาพของคนรุ่นใหม่ และเชื่อว่าความรู้ด้านวิทยาศาสตร์สามารถช่วยส่งเสริมการพัฒนาสังคมได้ในหลายมิติ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม หลายกิจการที่อยู่ในโครงการฯ ได้นำเอาองค์ความรู้และวิธีทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มาช่วยขับเคลื่อนกิจการและแก้ไขปัญหาสังคมไปได้พร้อมกัน สำหรับกิจการที่เข้าร่วมโครงการในปีนี้ อาธิเช่น แสนบุญฟาร์ม ได้ใช้ความรู้จากด้านเทคโนโลยีการเกษตรเข้ามาช่วยเพิ่มมูลค่าผลิตผล และ DDEXP ที่ใช้เทคนิคในรูปแบบของเกม (Gamification) เข้ามาช่วยดูแลสมองผู้สูงอายุ เป็นต้น”

ทุกกิโลกรัมของขยะอินทรีย์ที่ถูกแปรรูปเป็นโปรตีน และทุกต้นไม้ที่หยั่งรากลงบนผืนดิน ล้วนเป็นสัญลักษณ์แห่งการเปลี่ยนแปลงของประเทศไทย ทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นพลังของผู้ประกอบการเพื่อสังคม ที่กล้าใช้ทั้ง ‘วิทย์’และ ‘ใจ’ ขับเคลื่อนธุรกิจของตน