ขยะมูลฝอยชุมชน เป็นปัญหาสำคัญที่ทั่วโลกตระหนักและให้ความสำคัญ และมีแนวโน้มทวีความรุนแรงมากขึ้น ซึ่งไทยมีขยะมูลฝอยชุมชน 26.95 ล้านตัน ถูกคัดแยกแล้วนำกลับไปใช้ใหม่ได้ 9.31 ล้านตัน ทำให้ประเทศเรามีอัตราการรีไซเคิล (Recycling Rate) 34% แต่ถ้าเจาะลงไปเฉพาะเมืองที่ขึ้นชื่อด้านความยั่งยืนบางเมืองอาจมี Recycling Rate สูงถึง 70-80% แปลว่าขยะเกือบทั้งหมด สามารถนำกลับมาหมุนเวียนได้ ถ้ามีระบบคัดแยกที่ดี จึงเป็นเรื่องดี ที่บ้านเราพัฒนา เครื่องคัดแยกขยะและกระป๋อง มาใช้งานกัน มาดูกันว่า เครื่องดังกล่าว และทำงานอย่างไร ช่วยลดขยะอะไรได้บ้าง?
Cr. ภาพ : สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
พัฒนา “เครื่องคัดแยกขวดและกระป๋อง” แก้ปัญหาขยะมูลฝอยชุมชน
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมหุ่นยนต์และเครื่องจักรกลอัตโนมัติ ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมพลังงานสะอาดและสิ่งแวดล้อม ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมวัสดุ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) บูรณาการวิจัยพัฒนา “เครื่องคัดแยกขวดและกระป๋อง” เพื่อร่วมแก้ปัญหาขยะมูลฝอยชุมชน
โดยเครื่องฯ นี้ มีประสิทธิภาพ สามารถประยุกต์ใช้กับระบบการจ่ายค่าตอบแทนตามความต้องการลูกค้า คัดแยกบรรจุภัณฑ์โดยไม่ต้องใช้บาร์โค้ด (โดยอ่านค่าจากวัสดุที่ใช้ผลิตขวดและแยกลงในถังแต่ละประเภท) สามารถประเมินข้อมูลการลดการทิ้งขยะ/การนำกลับปริมาณวัสดุรีไซเคิลมาใช้ประโยชน์และช่วยลดปริมาณก๊าซเรือนกระจก
ขนาดเครื่อง (กว้างxยาวxสูง) 85x95x165 เซนติเมตร รองรับขวดขนาด 500-600 มิลลิลิตร ได้ประมาณ 50-60 ขวดต่อประเภท ใช้กำลังไฟ 220 โวลต์ 900 วัตต์ สามารถคัดแยกขยะรีไซเคิลแบบออนไลน์ได้ 4-5 ประเภท ดังนี้
• ขวดน้ำดื่มเพชรใส (Clear PET)
• ขวดน้ำดื่มเพชรสีอื่นๆ (Color PET)
• ขวดเครื่องดื่ม HDPE (สีขาว)
• กระป๋องอลูมิเนียม
• กระป๋องเหล็ก
Cr. ภาพ : สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
ออบแบบให้ใช้งานง่าย
นอกจากนี้ ยังมี Option อื่น ๆ ที่เหมาะสำหรับนำไปใช้ ในสถานที่ต่าง ๆ ในสังคม เช่นโรงเรียน สถานที่ราชการ บริษัทเอกชน ห้างสรรพสินค้า เป็นต้น โดยมีการออกแบบระบบการทำงานที่สอดคล้องกับบริบทสังคมปัจจุบัน ได้แก่
1) มี QR Code เพื่อสมัครสมาชิก
2) มีไฟแสดงสถานการณ์ทำงานแบบวงแหวน และเปลี่ยนสีตามชนิดขวดหรือกระป๋อง
3) เลือกใช้งานภาษาจากหน้าจอ และมีเสียงแนะนำการใช้งานไทย/อังกฤษ
4) จอทัชสกรีนขนาด 7-15 นิ้ว เพื่อแสดงข้อข้อมูลจำนวน ประเภทขวดที่นำมาใส่ทั้งหมด และแสดงยอดเงินหรือคะแนนที่ได้รับ
5) มีแอปพลิเคชันในโทรศัพท์มือถือ เพื่อดูยอดสะสมคะแนนหรือยอดเงินและปริมาณก๊าซเรือนกระจก
6) มี Server ส่วนกลางเพื่อเก็บข้อมูลของผู้ใช้งานผ่านหมายเลขโทรศัพท์
7) มีระบบแจ้งเตือนผู้ดูเครื่องทางไลน์ว่า เครื่องมีปัญหาขวดเต็มหรือกระดาษพิมพ์รายการหมด
8) วว. รับผลิตเครื่องฯ ตามความต้องการของลูกค้า และรับประกันการใช้งาน 1 ปี
ได้รับรางวัลการันตีจาการประกวดมหกรรมสิ่งประดิษฐ์และนวัตกรรมนานาชาติ Bangkok International Intellectual Property, Invention, Innovation and Technology Exposition 2025 (IPITEx 2025) ภายในงาน “วันนักประดิษฐ์” ประจำปี 2568 (Thailand Inventors’ Day 2025) เป็นผลงานร่วมเสริมการจัดการขยะและของเสียที่ต้นทาง และเป็นนวัตกรรมร่วมขับเคลื่อนเมืองสระบุรีคาร์บอนต่ำ (Saraburi Sandbox) ทั้งนี้หากมีการนำไปใช้งานให้หลากหลายจะทำให้การแก้ไขปัญหาขยะในชุมชนมีประสิทธิภาพอย่างเป็นรูปธรรม
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม : ได้ที่ Call center โทร. 0 2577 9000 หรือที่ระบบบริการลูกค้า “วว. JUMP”
ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ สะท้อนให้เห็นว่า หากประเทศไทย จริงจังกับการหมุนเวียนทรัพยากรที่เรียกว่า ‘ขยะ’ กันให้มากขึ้น มีกฎหมายเรื่องการแยกขยะ และการเก็บกลับบรรจุภัณฑ์ของแต่ละแบรนด์ มีปลายทางชัดเจน ที่มากกว่าการเผาหรือฝังกลบ มีระบบเก็บขยะแยกประเภท และให้ความรู้ประชาชนอย่างทั่วถึง เหมือนกับประเทศอื่น ๆ ที่ทำมานานแล้ว เราจะสามารถเพิ่มอัตราการรีไซเคิลได้มากขึ้น เพิ่มมูลค่าจากขยะได้มากขึ้นลดงบประมาณการจัดการขยะ แบ่งไปพัฒนาประเทศและคุณภาพชีวิตคนได้อีกมากมาย ที่สำคัญลดดลกร้อนได้อย่างยั่งยืนด้วย
อ้างอิง
สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
เรื่องอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
‘Green Beauty’ สวยได้ ไม่ทำร้ายโลก! เปลี่ยนขยะเครื่องสำอางกว่า 1 ล้านชิ้น เป็นบรรจุภัณฑ์รักษ์โลก
โลกร้อน ขยะ และ PM2.5 ปัญหาสิ่งแวดล้อมที่คนไทยกังวลในปี 2567




