ข้อดีไฟไหม้ภูกระดึง ฉวยโอกาสฟื้นฟูนิเวศ “น้ำอ่างลานทราย”

ข้อดีไฟไหม้ภูกระดึง ฉวยโอกาสฟื้นฟูนิเวศ “น้ำอ่างลานทราย”


“ศศิน เฉลิมลาภ” สะท้อนอีกมุมมองเหตุการณ์ไฟไหม้ภูกระดึง เพราะมันคือโอกาสอันดีที่จะฉวยโอกาสฟื้นฟูนิเวศ “น้ำแอ่งลานทราย” ให้สวยเหมือนดั่งเดิม

อาจจะเรียกได้ว่าเป็นครั้งใหญ่ที่สุด ที่คนไทยได้เห็นเพลิงลุกโหมกระหน่ำ “ภูกระดึง” จนสร้างความเสียหายไปถึง 3,400 ไร่

เจ้าหน้าที่หลายสิบชีวิตตะลุยเข้าไปหยุดยั้งไฟป่าในครั้งนี้ แม้ต้นสน 100 ปี จะเสียหาย แต่อีกมุมหนึ่ง จากเพลิงไหม้ในครั้งนี้ ยังมีคนสะท้อนอีกมุมที่เห็น “แง่ดี” ของเหตุการณ์

คนๆ นั้น ชื่อคุ้นหูคนไทยทั้งประเทศแน่นอน เพราะคือ “ศศิน เฉลิมลาภ” ที่ปรึกษามูลนิธิสืบนาคะเสถียร นักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมไทย ที่เผยอีกมุมมองของเหตุการณ์ไฟไหม้ภูกระดึงผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว

“ให้ไฟไหม้ภูกระดึง เป็นโอกาสในการฟื้นฟูระบบนิเวศพื้นที่ชุ่มน้ำแอ่งลานทราย ไม่ใช่ว่าไฟป่าบนภูกระดึงจะเป็นเรื่องไม่น่ากลัว แต่เมื่อเกิดแล้วควบคุมได้แล้ว มาตรการระมัดระวังคงต้องเตรียมพร้อมกับช่วงแล้งจริงๆ ในเดือนมีนาคม และน่าจะ “ฉวยโอกาส” นี้ฟื้นฟูระบบนิเวศพื้นที่ชุ่มน้ำแอ่งลานทราย หรือ bog ซึ่งได้รับผลกระทบจากโครงการปลูกป่าสน จนระบบนิเวศที่สำคัญและทำให้ภูกระดึง “เคยสวยกว่านี้” กลับมา

เอกลักษณ์ของภูกระดึงคือ ป่าต้นสนสลับทุ่งหญ้าป่าละเมาะ ขึ้นหลังแปมาเห็นทุ่งโล่งสวยสลับด้วยกลุ่มต้นสนสูงสง่า ไม่ใช่ป่าสนเป็นพืด หรือพุ่มไม้ทึบบังวิว

สักสามสิบปีที่ผ่านมา มีโครงการปลูกป่าสนสองใบ และสนสามใบบนภูกระดึงใน bog ดังกล่าว ทั่วไป ใครที่ปีนขึ้นภูกระดึงในปัจจุบัน เมื่อสายตาพ้นหลังแปขึ้นมา จะไม่ได้ตื่นเต้นกับที่ราบ ที่ความจริงเป็น bog สุดลูกหูลูกตาอีก

แต่จะพบป่าสนแน่นขนัดแทน เพราะโครงการปลูกป่าที่อาจจะละเลยความรู้พื้นฐานทางนิเวศวิทยา ใช้แต่การจัดการป่าไม้ และเทคโนโลยีปลูกป่า ต้นสนจึงโตงดงาม แต่สูบน้ำใน bog ไปด้วย ยิ่งโต ก็ยิ่งสูบน้ำใน bog และสนสามใบ สนสองใบ ยังทำให้ในดินมีไนโตรเจนเพิ่มมากขึ้น ทำให้พืชหลายชนิดที่ไม่เคยขึ้นได้ก็มาขึ้น จนมาแย่ง

หน้าแล้ง bog แห้งบ้าง มีหญ้าขึ้น มีดงสนอยู่ห่างๆกัน ในทุ่งหญ้าซึ่งที่จริงเหมือนคือ bog มีหม้อข้าวหม้อแกงลิง และหยาดน้ำค้าง สาหร่ายข้าวเหนียว ที่เป็นพืชกินแมลงมากมาย ปัจจุบันแห้งเกือบตลอดปี มีแต่สนปลูกทั่วไป ผลจากความรักธรรมชาติแต่อาจจะขาดความสนใจระบบนิเวศ ให้ไฟป่าครั้งนี้เป็นโอกาสฟื้นฟูระบบนิเวศกลับมาครับ

ข่าวอื่นที่น่าสนใจ