ครูมวยไทยมีความสำคัญในการต่อยอดมรดกศิลปะการต่อสู้ของไทย กรมพัฒนาฝีมือแรงงานจึงจัดโครงการยกระดับมาตรฐานการสอนมวยไทยในต่างประเทศ เพื่อส่งเสริม Soft Power และโอกาสทำงานของคนไทยในต่างแดน โดยมวยไทยมีมูลค่าทางเศรษฐกิจไม่ต่ำกว่า 200,000 ล้านบาททั่วโลก
มวยไทยเป็นศิลปะการต่อสู้ที่มีชื่อเสียงระดับโลก ด้วยเทคนิคที่โดดเด่นและความแข็งแกร่งในการใช้หมัด เท้า เข่า ศอก ซึ่งได้รับการขนานนามว่า “ศาสตร์แห่งอาวุธทั้ง 8” ทำให้มวยไทยเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายทั่วโลก ทั้งในด้านกีฬา ศิลปะการป้องกันตัว และการออกกำลังกาย หลายประเทศได้นำมวยไทยไปเป็นหลักสูตรการฝึกสอนในยิมและฟิตเนสต่าง ๆ นอกจากนี้ มวยไทยยังปรากฏในการแข่งขันระดับนานาชาติ เช่น การชกมวยอาชีพและศึก MMA ย่อมาจาก“ศิลปะการต่อสู้แบบผสมผสาน ส่งผลให้ชื่อเสียงของมวยไทยเป็นที่ยอมรับในวงการศิลปะการต่อสู้ระดับโลก สิ่งสำคัญที่จะช่วยส่งเสริมให้มวยไทยได้สามารถเผยแพร่ต่อไปในอนาคตได้คือ ‘ครูฝึกสอนมวยไทย’
ย้อนกลับไปยังสมัยอาณาจักรสุโขทัย มวยไทยเกิดขึ้นเป็นศิลปะการต่อสู้ที่ไม่เพียงแต่ช่วยในการป้องกันตัว แต่มันยังได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมไทยที่โดดเด่น ในวันนี้เราจะมาพูดถึงว่าทำไมมวยไทยถึงมีความสำคัญทั้งในและนอกประเทศ
การเปิดตัวโครงการ ‘ ครูสอนมวยไทย’ ที่ไทเป
นายเดชา พฤกษ์พัฒนรักษ์ อธิบดีกรมพัฒนาฝีมือแรงงาน ได้เป็นประธานเปิดโครงการยกระดับมาตรฐานฝีมือแรงงานไทยในต่างประเทศ โดยมุ่งพัฒนาครูมวยไทย รวมถึงการจัดทดสอบมาตรฐานฝีมือแรงงานสาขาผู้ฝึกสอนมวยไทย ระดับ 1 NGU Muay Thai Fitness ที่เมืองไทเป ไต้หวัน ในการนี้มุ่งหวังให้แรงงานไทยในต่างแดนมีทักษะที่ได้มาตรฐาน เพิ่มโอกาสในการทำงานและสร้างความเชื่อมั่นในระดับสากล
การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับมวยไทย
มวยไทยไม่เพียงเป็นศิลปะการต่อสู้ที่มีความสวยงาม แต่ยังถือเป็น Soft Power ที่สำคัญของประเทศไทย การส่งเสริมและพัฒนามาตรฐานการสอนมวยไทยให้ทั่วถึง โดยเฉพาะในต่างประเทศ จึงจำเป็นเพื่อให้การสอนมีคุณภาพและเป็นมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก โครงการนี้ร่วมกับสำนักงานแรงงาน ณ กรุงมะนิลา (ส่วนที่ 2) ไทเป ได้มีผู้เข้าร่วมจำนวน 26 คน พร้อมด้วยผู้ทรงคุณวุฒิด้านมวยไทยร่วมประเมินผล เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในมาตรฐานของการสอนมวยไทย
แสดงวัฒนธรรมไทย
งานเปิดโครงการยังมีการแสดงวัฒนธรรมมวยไทย เช่น การแสดง “ไหว้ครูมวยไทย” โดยผู้เชี่ยวชาญชาวไทย ซึ่งสื่อถึงความเคารพต่อครูบาอาจารย์และการอนุรักษ์ประเพณีที่สืบเนื่องมา นอกจากนี้ยังมีการให้ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมมวยไทยจากคณะผู้เชี่ยวชาญ เป็นโอกาสที่ช่วยประชาสัมพันธ์มวยไทยให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง
แผนการพัฒนาทักษะครูมวยไทยอย่างต่อเนื่อง
กรมพัฒนาฝีมือแรงงานมีแผนพัฒนาทักษะครูมวยไทยในต่างประเทศอย่างต่อเนื่อง โดยคาดหวังภายในปี 2568 จะขยายผลให้ครูมวยไทยมีมาตรฐานการสอนที่เป็นสากลทั่วโลก เพื่อยกระดับมวยไทยให้คงความเป็นศิลปะการต่อสู้ที่ทรงคุณค่าและสร้างความภาคภูมิใจให้แก่คนไทยต่อไป
มวยไทยในฐานะมรดกการต่อสู้ของไทย
มวยไทยได้รับความสนใจอย่างมากในต่างประเทศและมีการเติบโตอย่างต่อเนื่องในหลายแง่มุม ทั้งในด้านกีฬา ศิลปวัฒนธรรม และสุขภาพ โดยสามารถแบ่งความสนใจในมวยไทยออกเป็นหัวข้อหลักๆ ได้ดังนี้:
- ในฐานะกีฬาแข่งขัน
มวยไทยอาชีพ ปัจจุบันทั้งในประเทศและต่างประเทศ นักกีฬาหลายคนได้ยึดมวยไทยเป็นอาชีพ ทั้งนี้เนื่องจากมวยไทยได้รับความนิยมในระดับโลกผ่านการจัดการแข่งขันในเวทีใหญ่ เช่น ONE Championship, Glory Kickboxing และเวทีระดับนานาชาติอื่นๆ นักมวยไทยชื่อดัง เช่น บัวขาว บัญชาเมฆ และรถถัง จิตรเมืองนนท์ เป็นที่รู้จักในหมู่แฟนกีฬาทั่วโลก
มวยไทยในบทบาทของการผสมผสานในกีฬาอื่น: มวยไทยเป็นรากฐานสำคัญสำหรับการฝึก MMA (Mixed Martial Arts) เนื่องจากเทคนิคการใช้หมัด เท้า เข่า และศอกมีความหลากหลายและทรงพลัง การแข่งขันสมัครเล่นมวยไทยสมัครเล่นได้รับการสนับสนุนจากสหพันธ์มวยไทยนานาชาติ (IFMA) และกำลังผลักดันให้เข้าสู่โอลิมปิกในอนาคต
- ในฐานะศิลปะการป้องกันตัว หลายประเทศเปิดโรงเรียนสอนมวยไทย และมีการฝึกเพื่อการป้องกันตัวมากขึ้น โดยเฉพาะในยุโรป อเมริกา และญี่ปุ่น ศิลปะมวยไทยดั้งเดิม เช่น ไหว้ครู และแม่ไม้มวยไทย ถูกเผยแพร่เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนการสอนในชั้นเรียน
- ในฐานะวัฒนธรรมไทย มวยไทยถือเป็นตัวแทนของวัฒนธรรมไทยที่สำคัญ การแสดงมวยไทยมักถูกรวมไว้ในงานเทศกาลไทยในต่างประเทศ เช่น งาน “ไทยเฟสติวัล” ที่จัดในประเทศญี่ปุ่น เยอรมนี หรือออสเตรเลีย ภาพยนตร์และสื่อบันเทิง เช่น องค์บาก และ Born to Fight มีบทบาทในการสร้างความสนใจในมวยไทยในระดับนานาชาติ
- ในฐานะการออกกำลังกายและฟิตเนส มวยไทยเป็นที่นิยมในฟิตเนสและยิมในหลายประเทศ โดยผู้คนสนใจฝึกเพื่อสุขภาพและความฟิต หลายแห่งเปิดคอร์ส “มวยไทยฟิตเนส” ที่ไม่เน้นการต่อสู้แต่เน้นการเผาผลาญแคลอรีและสร้างความแข็งแรง กลุ่มผู้หญิงในต่างประเทศให้ความสนใจมวยไทยมากขึ้น เพราะมองว่าเป็นการออกกำลังกายที่สนุกและช่วยสร้างความมั่นใจ
- เป็นส่วนหนึ่่งของการท่องเที่ยวเชิงกีฬา นักท่องเที่ยวจากทั่วโลกเดินทางมาประเทศไทยเพื่อเรียนรู้มวยไทยจากค่ายมวยในท้องถิ่น เช่น ค่ายในภูเก็ต กรุงเทพฯ และเชียงใหม่ บางค่ายมวยจัดแพ็กเกจที่พักพร้อมการฝึก ซึ่งดึงดูดทั้งนักมวยมืออาชีพและนักท่องเที่ยวทั่วไป
- ในมิติทางเศรษฐกิจ มวยไทยช่วยสร้างรายได้ให้กับอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น โรงเรียนมวย สินค้าอุปกรณ์มวยไทย (นวม ผ้าพันมือ กางเกงมวย) และรายการแข่งขันที่มีการถ่ายทอดสดในระดับนานาชาติ
ในปี 2566 มูลค่าธุรกิจที่เกี่ยวกับมวยไทยมีความหลากหลายและเติบโตอย่างน่าสนใจ โดยอุตสาหกรรมมวยไทยในไทยสามารถสร้างรายได้รวมมากกว่า 100,000 ล้านบาท และธุรกิจยิมสอนมวยในยุโรปมีมูลค่าคาดการณ์สูงถึง 200,000 ล้านบาท ธุรกิจที่มีมูลค่าสูงสุดมักเกี่ยวข้องกับค่ายมวย สนามมวย การฝึกสอน การจัดแข่งขัน รวมถึงธุรกิจเกี่ยวเนื่อง เช่น อุปกรณ์กีฬา แฟชั่น และอุตสาหกรรมบันเทิง
ตัวอย่างความสำเร็จ ได้แก่ รายการ ONE ลุมพินี ที่ช่วยผลักดันมวยไทยให้เป็นที่รู้จักในระดับโลก นอกจากนี้ การสนับสนุนจากหน่วยงานไทย เช่น การกีฬาแห่งประเทศไทย และกิจกรรมส่งเสริมเศรษฐกิจ เช่น งาน Muaythai Global Power ยังมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อน Soft Power ของมวยไทยและเพิ่มศักยภาพทางเศรษฐกิจในระยะยาว
- มวยไทยในมิติของความยั่งยืน สามารถวิเคราะห์ได้จากมิติด้านสังคมและวัฒนธรรม มวยไทยเป็นศิลปะการต่อสู้ที่มีคุณค่าและเป็นเอกลักษณ์ของประเทศไทย ช่วยสร้างความยั่งยืนทางวัฒนธรรมและสังคมในหลายด้าน มวยไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น มีบทบาทสำคัญในการอนุรักษ์ประเพณีและภูมิปัญญาของคนไทย ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการสร้างความยั่งยืนทางวัฒนธรรม ประเด็นต่อมาการส่งเสริมสุขภาวะทางสังคม ค่ายมวยและโรงเรียนสอนมวยไทยเปิดโอกาสให้เยาวชนและคนในชุมชนได้พัฒนาทักษะกีฬา สร้างวินัย และความเข้มแข็งทางจิตใจ ช่วยลดปัญหาสังคม เช่น ยาเสพติด หรืออาชญากรรม นอกจากนี้ การสร้างความเท่าเทียม ปัจจุบันมวยไทยเปิดกว้างทั้งเพศชายและหญิง รวมถึงคนต่างชาติ ช่วยส่งเสริมความเสมอภาคและความหลากหลายในสังคม
อาจกล่าวได้ว่ามวยไทยในมิติของความยั่งยืน ไม่ได้เป็นเพียงกีฬาหรือศิลปะการต่อสู้ แต่เป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาสังคม ผ่านการสร้างความภูมิใจในวัฒนธรรมพัฒนาเศรษฐกิจ ผ่านการสร้างงานและการท่องเที่ยว มวยไทยจึงเป็นส่วนหนึ่งของการขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างยั่งยืนทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับโลก
โดยรวมแล้ว มวยไทยไม่ได้เป็นเพียงกีฬาหรือศิลปะการต่อสู้ แต่ยังเป็นตัวแทนของเอกลักษณ์และความภาคภูมิใจของวัฒนธรรมไทยที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลอย่างต่อเนื่อง