Chula UDC แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สร้างนวัตกรรม “อุปกรณ์ช่วยแสดงตำแหน่งของ QR Code สำหรับผู้พิการทางการเห็น” (QR Braille) ได้รับการจดทะเบียนอนุสิทธิบัตร จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา
ศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางการออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน ได้รับการจดทะเบียนอนุสิทธิบัตรและหนังสือสำคัญรับรองสิ่งประดิษฐ์ “อุปกรณ์ช่วยแสดงตำแหน่งของ QR Code สำหรับผู้พิการทางการเห็น” (QR Braille) จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา
ปัจจุบันข้อมูลดิจิตอลเข้ามามีบทบาทอย่างมากในพิพิธภัณฑ์และศูนย์การเรียนรู้ต่างๆ ซึ่งเป็นข้อมูลเชิงลึกสำหรับผู้ที่สนใจติดตามข้อมูลเพิ่มเติม แต่ด้วยข้อจำกัดของการเข้าถึงสื่อสำหรับคนพิการทางการมองเห็นที่สนใจอยากจะรับรู้ข้อมูลดิจิตอลที่เพิ่มมากขึ้น แต่ไม่สามารถเข้าถึงได้ด้วยตัวเองได้ เนื่องจาก QR Code ที่มีรูปแบบ 2 มิติ ดังนั้น ศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางการออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน (Center of Excellence in Universal Design) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาฯ โดยคุณสุจิตรา จิระวาณิชย์กุล ได้พัฒนา QR Code โดยมีการนำเม็ดเบรลล์ที่คนพิการทางการเห็นคุ้นเคยและสัมผัสได้ มาประยุกต์ให้เป็นรูปแบบกรอบล้อมรอบ QR Code เพื่อให้คนพิการได้สัมผัส รับรู้ตำแหน่งและใช้สมาร์ทโฟนกดเพื่อรับข้อมูล พร้อมทั้งฟังเสียงได้ ช่วยส่งเสริมและเพิ่มโอกาสในการเรียนรู้ของคนพิการทางการเห็นมากขึ้น
จุดเด่นของสิ่งประดิษฐ์นี้คือ ง่ายต่อการผลิต เพราะรูปแบบเดียว สามารถนำไปใช้กับ QR Code ได้ทุกชิ้น ไม่จำเป็นต้องผลิตเฉพาะข้อมูลนั้นๆ (ปัจจุบันในต่างประเทศต้องผลิตข้อมูล QR Code และเม็ดนูนเฉพาะชิ้นนั้นๆ แบบ 1:1 รวมทั้ง QR Code ไม่ได้สื่อถึงรูปแบบของเอกลักษณ์ของ QR Code ทำให้คนพิการทางการเห็นตั้งแต่กำเนิดไม่รู้จัก) และวัสดุที่นำมาใช้เป็นเม็ดเบรลล์อะคริลิค หรือใช้เครื่องปริ้นเบรลล์กระดาษ สามารถทำได้ง่าย ไม่ซับซ้อน ซึ่งคนพิการทางการเห็นมีความคุ้นเคยอยู่แล้ว จึงมีความปลอดภัยไม่บาดมือ
ทั้งนี้ สิ่งประดิษฐ์ “อุปกรณ์ช่วยแสดงตำแหน่งของคิวอาร์โค้ดสำหรับคนพิการทางการเห็น” (QR Braille) ได้รับการจดทะเบียนอนุสิทธิบัตรและหนังสือรับรองสิ่งประดิษฐ์จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา อนุสิทธิบัตร เลขที่ 17871 ลงวันที่ 16 มิถุนายน 2564
ปัจจุบัน มีการนำ QR Braille มาใช้ครั้งแรกในประเทศไทยที่พิพิธบางลำพู ต่อมาได้นำมาใช้ในพิพิธภัณฑ์ธนารักษ์ขอนแก่น และคาดว่าจะมีการใช้งานอย่างหลากหหลายในอนาคตต่อไป.
